UPŁAWY-o czym świadczą.

            UPŁAWY-WYDZIELINA POCHWOWA CO OZNACZA?

-WYDZIELINA: JASNA, BIAŁA, PRZEŹROCZYSTA

To prawidłowa wydzielna pochwowa występująca w okresie owulacji.

-WYDZIELINA: BIAŁA, SEROWATA, GĘSTA, Z TOWARZYSZĄCYM ŚWIĄDEM, PIECZENIEM OBRZĘKIEM

To infekcja drożdżakami.

-WYDZIELINA: ŻÓŁTO-ZIELONA Z TOWARZYSZĄCYM BÓLEM W OBRĘBIE MIEDNICY, PIECZENIU PRZY ODDAWANIU MOCZU

To infekcja chlamydiami lub rzeżączka.

-WYDZIELINA: SZARA Z CHARAKTERYSTYCZNYM RYBIM ZAPACHEM

To bakteryjna vaginoza.

-WYDZIELINA: ZIELONKAWA WODNISTA

To rzęsistkowica.

-WYDZIELINA: KRWAWA LUB PODBARWIONA KRWIĄ

To plamienie okołoowulacyjne, ectopia szyjki macicy, endometrioza, chlamydioza, dysplazja szyjki macicy, rak szyjki macicy

EPIGENETYKA-warto przeczytać

EPIGENETYKA-CHOLINA-WITAMINA B12

Obecnie coraz częściej mówi się o konieczności włączania CHOLINY do diety kobiet ciężarnych. Dlaczego? Po pierwsze jest to składnik potrzebny do prawidłowego rozwoju płodu i funkcjonowania łożyska. W badaniach wykazano, że znaczne ilości CHOLINY są dostarczane do płodu właśnie poprzez łożysko, a w okresie laktacji wydzielane są do mleka karmiącej. Należy pamiętać, że w ciąży CHOLINA dostarczana jest głównie z dietą, a zapotrzebowanie na CHOLINĘ  jest bardzo wysokie-znacznie przekraczając dotychczasowe zalecenia spożycia.  Mimo, że ekspresja genu odpowiedzialnego za endogenną produkcję CHOLINY jest indukowana poprzez rosnące w ciąży stężenie estrogenów, i mimo, że stężenie CHOLINY w tkankach płodu jest 14x-krotnie wyższe niż stężenie we krwi matki, to tylko około 10% ciężarnych przyjmuje zalecaną dzienną dawkę CHOLINY.

CHOLINA ma również kolosalny wpływ na pracę wątroby u ciężarnej. Niedobór choliny w diecie może być przyczyną niealkoholowego stłuszczenia wątroby ( NAFLD-nonalcoholic fatty liver disease ), skutkować obumieraniem komórek wątrobowych –hepatocytów. Należy pamiętać, że mimo iż nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych, które występują u pewnej grupy ciężarnych mogą być skutkiem zaburzeń o charakterze stanu przedrzucawkowego lub ostrego ciążowego stłuszczenia wątroby, to jednak najbardziej prawdopodobnym jest NAFLD.  Zarówno ciąża jak i NAFLD współuczestniczą z insulinoopornością. Dlatego u ciężarnych z zaburzeniami metabolicznymi z towarzyszącymi objawami niewydolności enzymatycznej wątroby zawsze należy podejrzewać wystąpienia NAFLD.  Niedobór CHOLINY może również skutkować uszkodzeniem mięśni. CHOLINA jest prekursorem fosfatydylocholiny- głównego składnika błon komórkowych, lipoprotein, soli kwasów żółciowych, surfaktantu. Jest niezbędna do syntezy acetylocholiny-neurotransmitera, warunkując prawidłowy rozwój mózgu płodu, neurogenezę, prawidłowe tworzenie się synaps, a w przyszłości funkcji poznawczych u dziecka ( pamięć, zdolność nauki ). CHOLINA to prekursor betainy, substancji niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania kłębuszków nerkowych. Obecnie wiemy, że odpowiednia podaż CHOLINY w diecie ciężarnych jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania łożyska, poprawiając łożyskową angiogenezę, wpływając na zmniejszenie ryzyka stanu przedrzucawkowego. Udowodniono, że niski poziom CHOLINY w surowicy krwi ciężarnej współistnieje ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu-niezależnie od prawidłowego poziomu folianów w surowicy krwi. Wykazano również związek pomiędzy niedoborem CHOLINY w diecie ciężarnej a zwiększonym ryzykiem rozwoju raka piersi ( powiązanym z klinicznym stopniem zaawansowania choroby ) u potomstwa. Niska suplementacja CHOLINY w ciąży koreluje ze wzrostem ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2 u potomstwa.

 Suplementacja CHOLINY u ciężarnej:

Rekomendowane dzienne spożycie CHOLINY wynosi 450mg dla ciężarnych i 550 mg dla matek karmiących.Źródłem CHOLINY dla płodu jest dieta matki. Mimo, że cholina znajduje się w produktach pochodzenia roślinnego to największe ilości dostarczane są z dietą pochodzenia zwierzęcego. Jajka  to najbardziej skoncentrowane źródło choliny. Aby dieta zawierała CHOLINĘ powinna składać się z jajek, mleka, wieprzowiny, drobiu, wołowiny, wątroby. Uważa się że w okresie ciąży dzienne spożycie choliny nie powinno przekraczać 3.5g/dobę-górna granica normy w USA.

 WITAMINA B 12

Nowymi ustaleniami medycznymi jest podawanie syntetycznej formy witaminy B12 do suplementów diety zawierających kwas foliowy. Udowodniono, że niedobory witaminy B12 mogą prowadzić do zwiększenia ryzyka występowania wad cewy nerwowej u płodu ( NTD-neural tube defekt ). Obliczono, że częstość występowania NTD w przypadku niedoboru witaminy B12 może wzrastać nawet 5x-krotnie-dlaczego? bo w przypadku niedoboru witaminy B12 dochodzi do czynnościowego niedoboru folianów. Witamina B12 jest niezbędna do syntezy DNA i RNA, mieliny, acetylocholiny, erytropoezy / produkcji i dojrzewania erytrocytów. Typowymi objawami niedoboru witaminy B12 jest anemia makrocytarna, oraz zaburzenia dotyczące układu nerwowego: osłabienia motoryczne, parestezje, ataksja, zmiany nastroju osłabienie funkcji poznawczych. Płód wykorzystuje witaminę B12  do szeregu rekacji biochemicznych ale nie jest jej w stanie sam syntezować. W okresie ciąży obserwuje się spadek stężenia wit B12 w surowicy krwi. Jest to spowodowane hemodylucją, zmiami hormonalnymi, oraz  zmianą stężeń białek wiążących, a także zwiększonym transportem do płodu. Niedobór witaminy B12 może prowadzić do zwiększonego ryzyka wystąpienia stany przedrzucawkowego, porodu przedwczesnego, wewnątrzmacicznego  ograniczenia wzrastania płodu, przedwczesnego oddzielenia łożyska, anemii megaloblastycznej i wad cewy nerwowej.  W trakcie laktacji niedobór witaminy B12 u karmiącej może powodować zaburzenia związane z prawidłowym rozwojem psychomotorycznym i poznawczym u dziecka. Należy pamiętać że suplementacja kwasu foliowego powinna być połączona z prawidłową podażą witaminy B12, B6.

GDZIE SZUKAĆ ŻELAZA-produkty

Gdzie szukać żelaza?

wartości żelaza w mg na 100 g produktu:

komosa ryżowa – 26 mg

wątroba wieprzowa – 18,7 mg

siemię lniane – 17,1 mg

krwista kaszanka – 16,9 mg

pestki dyni  - 15 mg

nasiona amarantusa – 15 mg

otręby pszenne – 14,9 mg

płatki kukurydziane z witaminami i żelazem – 11,9 mg

wątróbka drobiowa – 9,5 mg

wątroba wołowa – 9,4 mg

- soja (nasiona suche)  - 8,9 mg

nerki – 8 mg

wątroba cielęca – 7,9 mg

salceson czarny – 7,5 mg

kaszanka jęczmienna – 7,4 mg

żółko jaja - 7,2 mg

pistacje – 6,7 mg

kiszka pasztetowa – 6 mg

nasiona sezamu – 5,9 mg

soczewica nasiona suche – 5,8 mg

natka pietruszki  - 5 mg

kasza jaglana – 4,8 mg

ozór wieprzowy – 4,5 mg

groch (nasiona suche) – 4,2 mg

nasiona słonecznika – 4,2 mg

chleb chrupki – 4 mg

płatki owsiane – 3,9 mg

mózg wieprzowy – 3,8 mg

fasola  (nasiona suche) - 3,8 mg

morele suszone – 3,6 mg

konina – 3,5 mg

żołądki kurze – 3,5 mg

orzechy laskowe – 3,4 mg

mąka pszenna typ 1850 – 3,5 mg

pasztet z kurczaka pieczony – 3,3 mg

figi suszone – 3,3 mg

soczewica kiełki – 2,9 mg

kasza gryczana – 2,8 mg

chleb żytni ze słonecznikiem – 2,5 mg

soja kiełki – 2,1 mg

daktyle suszone – 2 mg

* wartości podane za Tabele składu i wartości odżywczej – H. Kunachowicz, I. Nadolna, B. Przygoda, K. Iwanow – Wydawnictwa Lekarskie PZWL, 2005

KŁKCINY KOŃCZYSTE NOWE METODY LECZENIA

KŁYKCINY KOŃCZYSTE-nowości w terapii.

LECZENIE

Mimo, że w terapii brodawek płciowych stosowanych jest wiele metod, to żadna z nich nie gwarantuje 100% sukcesu i braku nawrotów. Odsetek nawrotów kłykcin kończystych po przeprowadzonym leczeniu ( miejsca leczone, nowe lokalizacje ) może wynosić od 20 do 40% w zależności od zastosowanej metody terapeutycznej.

Niestety wszystkie dotychczas stosowane metody lecznicze wywołują dyskomfort pod postacią : bólu, świądu, obrzęku, pieczenia, owrzodzeń.

Wybór metody powinien być uwarunkowany stanem klinicznym pacjenta, rozległością zmian, lokalizacją.

W chwili obecnej metody leczenia można podzielić na dwie grupy;

1.-metody do samodzielnego przeprowadzenia przez pacjenta-w warunkach domowych

2.-metody do wykonania tylko w lecznictwie ambulatoryjnym

1.METODY DO SAMODZIELNEGO STOSOWANIA  

Mimo, że są to metody do samodzielnego stosowania to leki użyte w terapii wymagają zaordynowania i przepisania przez lekarza( leki recepturowe ).

PODOFILOTOKSYNA

Wyciąg z roślin iglastych i berberysowatych. Silny środek antymitotyczny. Powoduje martwicę komórek nabłonka. Preparat tylko do użytku miejscowego. Typowy schemat leczenia: aplikacja bezpośrednio na zmiany 2 razy dziennie przez 3 następujące po sobie dni tygodnia, z następową 4 dniową przerwą w terapii. Leczenie powinno trwać kilka tygodni. Podofilotoksyna jest dostępna w postaciach: 0.5% roztworu, 0.15% kremu.

Odsetek wyleczeń ( okres stosowania 3-6 tygodni ) wynosi 43-83%. Duża nawrotowość zmian, w okresie od 8-21 tygodni po wyleczeniu wynosi od kilku do nawet 100%. Liczne działania niepożądane: bolesność, pieczenie, zmiany o charakterze rumienia i nadżerek. Lek przeciwwskazany w ciąży. W leczeniu obserwuje się niższą skuteczność terapii u kobiet niż u mężczyzn.

IMIKWIMOD

Modulator odpowiedzi immunologicznej. Mechanizm działania: pobudzenie syntezy i wydzielania cytokin prozapalnych ( np. interferonu alfa), co w konsekwencji powoduje eliminacje komórek zainfekowanych wirusem HPV. Preparat tylko do użytku miejscowego. Typowy schemat leczenia: na powierzchnię brodawek 3 razy w tygodniu-lek stosować wieczorem, rano zmyć leczoną powierzchnię. Czas terapii okres 16 tygodni. Imikwimod jest dostępny w postaci 5% kremu.

 Odsetek wyleczeń wynosi 35-68%. Niska nawrotowość zmian od 6-26%.Działania niepożądane: reakcja podrażnieniowa, silny stan zapalny. Na podstawie dostępnego piśmiennictwa leczenie w ciąży wydaje się bezpieczne. W leczeniu obserwuje się wyższą skuteczność terapii u kobiet niż u mężczyzn.

W Stanach Zjednoczonych ( zatwierdzony przez FDA ) jest dostępny preparat o stężeniu 3.75%. Schemat leczenia: miejscowo na okres 8 godzin codziennie w 2 tygodniowych cyklach, z 2 tygodniową przerwą w aplikacji. Zalety terapii: krótszy czas leczenia, mniej działań niepożądanych. Wada: nieco mniejsza skuteczność terapeutyczna niż postać 5% kremu.

SINEKATECHINA ( POLIFENON E )

Wyciąg z zielonej herbaty (Camellia sinensis ) zawierający katechiny: w tym głównie galusanepigalokatechiny ( EGCG)-silne przeciwutleniacze o działaniu antyproliferacyjnym, immunomodulującym, mającym właściwości przeciwwirusowe i przeciwnowtworowe. Preparat tylko do użytku miejscowego. Typowy schemat leczenia: na powierzchnię brodawek 3 razy dziennie aż do całkowitego ustąpienia wykwitów. Czas terapii maksymalnie to okres 16 tygodni. Sinekatechina jest dostępny w postaci10% maści.

Odsetek wyleczeń wynosi 48-70.1%. Niska nawrotowość zmian od 1-11.8%. Działania niepożądane: rumień, świąd, obrzęk, pojawienie się nadżerek. Na podstawie dostępnego piśmiennictwa preparat nie jest przeznaczony do leczenia kobiet w ciąży. W leczeniu obserwuje się wyższą skuteczność terapii u kobiet niż u mężczyzn.

W Stanach Zjednoczonych ( zatwierdzony przez FDA ) jest dostępny preparat o stężeniu 15%.

2.METODY STOSOWANE W LECZENIU AMBULATORYJNYM

KRIOTERAPIA

Zastosowanie ciekłego azotu. Metoda bezdotykowa ( spray) lub dotykowa. Typowy schemat leczenia: mrożenie zmian skórnych, czas trwania zabiegu około 20 sekund-lub indywidulanie do momentu wyraźnej zmiany koloru dookoła mrożonej zmiany. Krioterapię stosuje się w odstepach tygodniowych.

Odsetek wyleczeń wynosi 44-75%. Wysoka nawrotowość zmian, po 1-3 miesiącach od wyleczenia od 20-42%. Działania niepożądane: przebarwienia, bliznowacenia w miejscu terapii. Na podstawie dostępnego piśmiennistwa metoda może być stosowana do leczenia kobiet w ciąży. Metoda trudna do wystandaryzowania, skuteczność metody i sposób wykonania zabiegu w dużej mierze zależy od doświadczenia lekarza.

KWAS TRÓJCHLOROOCTOWY ( TCA, roztwór 80-90% )

Metoda działania: środek żrący powodujący martwicę tkanek. Typowy schemat leczenia: prz użyciu aplikatora ( bawełniany), preparat nanosi się bezpośrednio na kłykciny. TCA stosuje się w odstepach tygodniowych. Najwyższa skuteczność przy małych zmianach.

Odsetek wyleczeń wynosi 51-81%. Nawrotowość zmian po wyleczenia do36%. Działania niepożądane: przy zbyt obfitym użyciu preparatu-głębokie owrzodzenia i blizny. Na podstawie dostępnego piśmiennistwa metoda może być stosowana do leczenia kobiet w ciąży.

Należy pamiętać że stosowanie preparatów zewnętrznych przez samego chorego jest w praktyce bardzo trudne ze względu na brak możliwości samodzielnej precyzyjnej aplikacji.

LECZENIE CHIRURGICZNE

Łyżeczkowanie zmian, chirurgiczne usunięcie kłykcin, elektrochirurgiczne usunięcie zmian. Z reguły konieczne zastosowanie lokalnego znieczulenia, tylko w wyjątkowych wypadkach- rozległe zmiany/ trudno dostępna lokalizacja/ możliwość żywej reakcji bólowej zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Metody chirurgiczne mają za zadanie usuniecie lub destrukcję tkanki z kłykcinami kończystymi.

Odsetek wyleczeń najwyższy w leczeniu chirurgicznym wynosi 89-100%. Wyjątkowo niska nawrotowość zmian, po wyleczeniu od 19-29%. Działania niepożądane rzadko spotykane: przebarwienia, bliznowacenia w miejscu terapii. Na podstawie dostępnego piśmiennictwa metoda może być stosowana do leczenia kobiet w ciąży. Metoda trudna do wystandaryzowania, skuteczność metody i sposób wykonania zabiegu w dużej mierze zależy od doświadczenia lekarza.

Laseroterapia:

W terapii stosuje się różne rodzaje laserów: CO2 ( dwutlenkowo-węglowe), Er:YAG ( Erbowo-Yagowych). Laserami najczęściej używanymi są lasery CO2 o mocy do 0.1-40W. Z reguły stosuje się system pulsów-moc 10W. Po chirurgicznym przygotowaniu pola zabiegowego i znieczuleniu miejscowym ( żel Lignocainum 2%, spray Lignocainum 10% )wykonuje się zabieg- najlepiej przy użyciu kolposkopu-bardzo dobrze widoczne pole zabiegowe. Personel wykonujący zabieg powinien stosować okulary ochronne, szybę czołową oraz korzystać z profesjonalnego oddymiacza. W niektórych wypadkach zabiegi należy powtórzyć z reguły w odstępach tygodniowych.

TERAPIA U KOBIET W CIĄŻY, CHORYCH NA AIDS

Mimo że u ciężarnych kobiet  kłykciny kończyste z reguły szybciej się rozprzestrzeniają i trudniej poddają sie leczeniu, zaleca się leczenie brodawek płciowych w ciąży, choć w piśmiennistwie nie ma ewidentnych dowodów, że terapia kłykcin zmniejsza ryzyko transmisji wirusa HPV na dziecko. Wykazano, że obecność kłykcin kończystych narządów płciowych zewnętrznych/pochwy podczas porodu zwiększa ryzyko występowania w okresie późniejszym brodawczaków krtani u dzieci.

W terapii zmian wywoływanych przez genitalne typy wirusa HPV ( okolica zewnętrznych narządów płciowych i odbytu ) należy pamiętać o konieczności leczenia współistniejących stanów zapalnych ( infekcji grzybicze, drożdżakowe, bakteryjne wirusowe, Chlamydia, Mykoplasma, Ureaplasma), nie zapominając o konieczności zastosowania terapii u partnera. Zmiany wywołane przez genitalne typy HPV na zewnętrznych narządach płciowych u kobiet zarażonych wirusem HIV, i u osób w stanie immunosupresji wymaga w terapii bardziej agresywnego postępowania. Wykazano, że terapia antyretrowirusowa stosowana z powodu zakażenia HIV/AIDS w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia odsetka występowania zmian typu LSIL i HSIL na szyjce macicy, z częściową regresją zmian przednowotworowych w mechanizmie zwiększenia liczby limfocytów CD4+ z następową poprawą funkcji układu immunologicznego. U pacjentów z HIV w terapii kłykcin kończystych stwierdzono dużą skuteczność skojarzonej terapii leczenia chirurgicznego z następową terapią Imikwimodem.

NOWOCZESNE METODY TERAPII

Nowatorską metodą terapii stosowaną w lecznie kłykcin kończystych jest terapia fotodynamiczna z zastosowaniem Kwasu 5-aminolewulinowego (ALA). Metodą tę opisano zarówno  jako leczenia podstawowe , jak i terapię skojarzoną z laseroterapią, krioterapią czy łyżeczkowaniem. Zaobserwowano korzystne efekty terapii przy dobrej tolerancji leczenia i znikomych działaniach niepożądanych ( uczucie pieczenia skóry objętej leczeniem). Leczenie metodą fotodynamiczną nie znajduje się w aktualnych europejskich wytycznych wytycznych dotyczących zasad postępowania w przypadku leczenia kłykcin kończystych.

KONTROLA PO LECZENIU

Wszystkich pacjentów po zakończeniu leczenia z powodu kłykcin kończystych należy poddać regularnej kontroli w odstępach 4 tygodniowych. Kontrolę zaleca się przeprowadzać przez wiele miesięcy. U pacjentów z rozpoznanymi infekcjami HPV( brodawki płciowe) powinno się przeprowadzić badania diagnostyczne w kierunku innych chorób przenoszonych drogą kontaktów seksualnych. Konieczne jest również przeprowadzenia diagnostyki dermatologicznej/ ginekologicznej/ urologicznej u partnerów pacjentów z brodawkami płciowymi. Występowanie brodawek płciowych nieletnich często wiąże się z transmisją wirusa drogą manualną ( na rękach opiekunów ). W tych wypadkach zawsze istnieją uzasadnione podejrzenia wykorzystywania seksualnego nieletnich. 

EPIGENETYKA

CIĄŻA w XXI wieku-programowanie żywieniowe czyli prawie wszystko o Epigenetyce.

Wiemy, że dzieci kobiet ciężarnych chorych na cukrzycę bardzo często są otyłe w wieku dorosłym, mając w przyszłości zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy. Te obserwacje doprowadziły do tego, że już od lat 60 ubiegłego wieku naukowcy zaczęli szukać korelacji między rodzajem diety u kobiet w ciąży a wpływem na zdrowie dziecka. Wstępnie założono, że niedobór, lub nadmiar składników odżywczych, leków, używek, na które może być narażony zarodek podczas procesu embriogenezy ma wpływ na rozwój i przyszłe funkcjonowanie wszystkich jego organów. W trakcie dalszych obserwacji stwierdzono, że tworzący się nowy organizm może zaadoptować się do warunków związanych ze stanem metabolicznym matki np. poziomem składników odżywczych, stężeniem hormonów. Potwierdzono również, że zaburzenia w dostarczaniu produktów odżywczych, witamin mogą wywołać u płodu niekorzystne odpowiedzi adaptacyjne np. zaburzenia wzrastania płodu-(IUGR), a w niektórych przypadkach są w stanie ujawnić się po latach w postaci predyspozycji do otyłości , nadciśnienia tętniczego, cukrzycy.

Tak powstała Epigenetyka, której przedmiotem badań są zmiany w odczytywaniu kodu genetycznego, wywołane nie poprzez zmianę sekwencji DNA, ale w wyniku modulowania ekspresji genów.

To tak jakby oszukać przeznaczenie.  Jak to zrobić?

Wystarczy tylko odpowiednia dieta, dieta bogata w konkretne substancje- bo dzięki epigenetyce wiemy jakie składniki i w jakich ilościach mają największy wpływ na rozwój dziecka zarówno jego funkcjonowanie w okresie płodowym jak i po urodzeniu. To wielkie wyzwanie do programowania zdrowotnego przyszłych pokoleń. Dobierając i kontrolując sposób odżywiania w ciąży, przyszła mama może zmieniać szlaki metaboliczne swojego organizmu ale również organizmu jej jeszcze nienarodzonego dziecka. Pamiętajmy, że już zarodek ludzki reaguje na wszelkie zmiany w środowisku matki.

To dlatego niedobory a czasami nadmiar niektórych składników diety prowadzić mogą do powstania nieodwracalnych zmian począwszy od: wad rozwojowych, zwiększenia ryzyka poronień do wewnątrzmacicznej śmierci płodu.

Epigenetyka daje nam wytyczne w jakich ilościach i kiedy należy dostarczać ciężarnej odpowiednie składniki odżywcze w celu minimalizacji ryzyka zaburzeń rozwojowych. Obecnie uważa się że- „Epigenetyka to zdrowie dziecka”.

Ale o jakich składnikach jest mowa, postaram się wyjaśnić:

KWAS FOLIOWY

Brak odpowiedniej ilości kwasu foliowego w diecie powoduje zaburzenia metaboliczne, które w konsekwencji prowadzić mogą od upośledzenia implantacji zapłodnionego jaja płodowego, zaburzeń embriogenezy i placentacji ( rozwoju łożyska ). W przypadku niedoboru kwasu foliowego w organizmie rozwijającego się zarodka zaczyna gromadzić się homocysteina-aminokwas, który w nadmiernym stężeniu prowadzić może do poronień, zahamowania rozwoju płodu, a nawet jego obumarcia. Należy pamiętać że hiperhomocysteinemia towarzysząca niskiemu poziomowi kwasu foliowego we krwi matki może stać się czynnikiem ryzyka wad cewy nerwowej  a także wewnątrzmacicznej śmierci płodu.

WITAMINY Z GRUPY B  ( B6   B12 )

W istotny sposób przyczyniają się do prawidłowego przebiegu rozwoju zarodka, zapewniając optymalny metabolizm podawanego kwasu foliowego. Niedobory witaminy B6/B12 zwiększają ryzyko wad cewy nerwowej, mogą prowadzić do rozwoju hipotrofii płodu i zespołu IUGR. Udowodniono również wpływ niedoboru witamin B6/B12 na zaburzenia prawidłowego unaczynienia łożyska.

CHOLINA

To substancja o wyjątkowo wysokim potencjale epigenetycznym. Jest niezbędna do prawidłowego podziału komórek, syntezy błon komórkowych, mielinizacji komórek nerwowych, a także prawidłowego rozwoju i funkcjonowania łożyska( poprawę funkcji naczyń i prawidłowe przepływy w naczyniach łożyska ). Jest niezbędna do syntetyzowania acetylocholiny-jednego z głównych neuroprzekaźników. Źródłem choliny są jaja kurze i mięso, w niewielkich ilościach może być syntetyzowana w wątrobie. U kobiet w ciąży zwiększa się endogenna produkcja choliny ( wyższe stężenie estrogenów), ale mimo to rekomenduję się dzienne spożycie choliny na poziomie 450mg (Amerykański Instytut Medycyny). Podczas ciąży cholina ( zarówno pochodząca z diety jak i z endogennej produkcji) jest aktywnie przenoszona do płodu ( stężenie w tkankach płodu jest 14 razy większe niż we krwi matki).

DHA ( Kwas dokozaheksaenowy )

Należy do rodziny omega-3. W organizmie ludzkim jest syntetyzowany tylko w niewielkich ilościach dlatego zwłaszcza w okresie ciąży jak również po porodzie ( w okresie laktacji )należy suplementować DHA. Zaobserwowano, że niskie stężenie DHA we krwi ciężarnych wiąże się z występowaniem zespołu IUGR, stanu przed rzucawkowego i ryzyka porodu przedwczesnego. Korzystne działanie DHA stwierdzono u dzieci matek przyjmujących w okresie ciąży odpowiednią ilość DHA, zaobserwowano: ograniczenie rozwoju reakcji alergicznych, ryzyka występowania egzemy, astmy alergicznej, a także korzystny wpływ na układ odpornościowy dziecka. DHA uznaje się również za ważny czynnik korzystnie wpływający na proces angiogenezy w łóżysku, co usprawnia zagnieżdżenie się trofoblastu w mięśniówce macicy.

WITAMINA D

Jej odpowiednie stężenie we krwi kobiety ciężarnej zapewnia właściwe przygotowanie mięśniówki macicy do implantacji zarodka, a także zapoczątkowuje właściwą reakcję immunologiczną tkanek matki, co zapewnia prawidłowe utrzymanie ciąży, zwłaszcza w jej początkowym okresie. Najnowsze badania sugerują konieczność suplementacji witaminy D jeszcze przed okresem koncepcji. Stwierdzono że niski poziom witaminy D we krwi zwiększa dwukrotnie ryzyko poronienia w I trymestrze ciąży.

Właściwy poziom witaminy D zmniejsza ryzyko porodu przedwczesnego , stanu przedrzucawkowego, stanowiąc długofalową ochronę przed infekcjami i objawami alergii.

JOD oraz SELEN

Jod tworzy koloid tarczycy wchodząc w skład hormonów tarczycy: tyroksyny i trójjodotyroniny, zarówno u ciężarnej jak i u płodu. Hormony tarczycy odpowiedzialne są za prawidłową migrację komórek nerwowych, mielinizację osłonek nerwowych, przekazywanie impulsów nerwowych. Wpływają na regulację metabolizmu, dojrzewanie i pracę układu mięśniowego i krążenia. Podczas ciąży zapotrzebowanie na jod zwiększa się dwukrotnie. To jod reguluje aktywność hormonalną tarczycy, niezbędną do prawidłowego rozwoju układu nerwowego dziecka. Niedobór tego pierwiastka w ciąży może prowadzić do: powstania wad wrodzonych, zaburzeń rozwoju psychomotorycznego, kretynizmu, wola i niedoczynności tarczycy noworodków. Nawet niewielkie niedobory jodu podczas ciąży skutkują zaburzeniami intelektualnymi dzieci w późniejszym okresie rozwoju, zwiększeniem ryzyka ADHD, niższym ilorazem inteligencji.

Selen to pierwiastek ściśle związany z prawidłową pracą tarczycy, dlatego jego niedobór w okresie ciąży może wpływać niekorzystnie na rozwój intelektualny dziecka.

ŻELAZO

Żelazo współuczestniczy w syntezie neurotransmiterów i włókien mieliny, dlatego jest niezbędne do utrzymania prawidłowych funkcji neurologicznych. Niedobór żelaza u ciężarnej negatywnie wpływa na rozwój płodu, 3-krotnie zwiększa ryzyko porodu przedwczesnego, powoduje ograniczenie wewnątrzmacicznego wzrastania płodu-IUGR, a u urodzonych dzieci obniża odporność, powoduje zaburzenia koncentracji, sprawności fizycznej, upośledza pamięć.

Należy pamiętać, że suplementacja wymienionymi powyżej składnikami odżywczymi nie powinna ograniczać się tylko do okresu ciąży. Niezbędne jest tak jak w przypadku folianów podawanie jeszcze przed okresem koncepcji.

Szczególną uwagę należy zwrócić na okres laktacji, gdzie niedobory określonych substancji w organizmie matki przekładają się na niedobory tych związków w pokarmie.

W wyborze suplementacji w okresie przedkoncepcyjnym, ciąży i laktacji należy kierować się rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Tylko odpowiednie dawki poszczególnych substancji prawidłowo wpływają na rozwój dziecka. Zbyt małe nie będą działać, natomiast zbyt duże mogą prowadzić do powstania objawów ubocznych.

Rekomendacje PTG( jakie dawki należy przyjmować w ciągu doby )

Kwas foliowy-0.4 mg

Aktywne formy folianów- 0.4 mg

DHA- 600 mg

Jod- 200 ug

Witamina D3- 1500-2000 IU

Żelazo- 30 mg ( anemia 60 mg )

Selen- 65 ug                                                                           

Cholina-450 mg

Witamina B6- 2mg

A ja chcę mieć synka.....

Takie pytania od czasu do czasu zadają mi moje pacjentki.

Panie Doktorze, co zrobić aby urodziła się córeczka-szłyszę od innych.

Od stuleci kobiety wraz ze swoimi partnerami chciały decydować o płci swojego dziecka.

Czy jest to możliwe? W pewnym sensie tak.

I dlatego postaram się odpowiedzieć co robić aby urodziła się wymarzona córeczka lub synek.

ODPOWIEDNIA DIETA PRZED ZAJŚCIEM W CIĄŻĘ...

dieta bogata w wapń i magnez sprzyja urodzeniu chłopca, a wiec jedzmy:

wapń: sery, mleko, jaja, kapustę, buraki, ziemniaki.

magnez: orzechy, czekolada, kasza, kukurydza, szpinak, ryż, rośliny strączkowe.

dieta bogata w potas i sód sprzyja urodzeniu dziewczynki, a wiec jedzmy:

potas: banany, morele, pomidory, ziemniaki, marchew, brokuły, owoce cytrusowe, pietruszkę.

sód: głównie sól kuchenna, ale pamiętajmy aby jej nie nadużywać.

Dieta /przed zajściem w ciążę/ bogata w produkty zawierające dużo cukru:

np. czerwone mięso i jego przetwory-to chłopiec.

bogata w węglowodany np.słodycze- to dziewczynka.

METODA PRAKTYCZNA:

Polega ma dokładnym określeniu dnia owulacji.

Zapłodnienie tuż przed owulacją to dziewczynka.

Zapłodnienie po owulacji to chłopczyk.

DALSZE FAKTY...

-dzieci z "próbówki" to głównie dziewczynki.

-u młodych małżeństw częściej rodzą się chłopcy, u starszych dziewczynki.

-mężczyźni pracujący dużo i do tego w ciężkich warunkch częciej są ojcami córek.

SZCZUPŁA PO 50-tce CZYLI JADŁOSPIS DLA KOBIETY DOJRZAŁEJ

Jadłospis zaproponowany poniżej został ułożony dla zdrowej 45-55 letniej kobiety. Menu wymaga modyfikacji w przypadku kłopotów zdrowotnych (wysoki cukier, podwyższony poziom cholesterolu, niedoczynność tarczycy, kłopoty z wątrobą, nadwrażliwość jelit, zaparcia lub biegunki). W takich przypadkach konieczna jest indywidualna konsultacja dietetyczna i modyfikacja jadłospisu.

Przykładowy tygodniowy jadłospis standard

Dzień 1

Śniadanie:

Koktajl z buraczka czerwonego, szklanki jogurtu naturalnego lub maślanki, po łyżce natki i koperku. Zmiksować składniki, doprawić solą i pieprzem.

- 2 kromki pieczywa pełnoziarnistego cienko posmarowane margaryną z plastrem pieczonej piersi kurczaka

- sałatka z kiełków, pomidorków koktajlowych i kawałka papryki

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- jabłko pieczone z pianą z białek: z umytego jabłka wydrążyć gniazdo nasienne. Jabłko posypać cynamonem, napełnić łyżeczką łyżką pokruszonych orzechów, włożyć do piekarnika nagrzanego do temp. 180 stopni i piec ok. 20 minut. Białko jaja ubić na sztywną pianę, dodać połowę łyżeczki cukru i cukier waniliowy. Nałożyć na jabłko i zapiec jeszcze 5-10 minut

- woda mineralna z sokiem z cytryny i listkiem mięty.

Obiad:

- miseczka (250 ml) zupy ogórkowej ugotowanej na wywarze warzywnym obficie posypanej posiekaną natką.

- plaster (100 g) chudego schabu pieczonego z warzywami (mięso zamarynować w marynacie zrobionej z oleju, soli, pieprzu, ziół prowansalskich i czosnku. Pozostawić na 2-3 godziny w lodówce. Włożyć do naczynia żaroodpornego obłożyć pokrojonymi w słupki warzywami marchewka, seler, cebulą pokrojoną w piórka, podlać pozostałą marynatą i odrobiną wody. Wstawić do piekarnika, piec w temp 180 stopni ok. godziny w zależności od wielkości mięsa)

- buraczek średni czerwony upieczony w łupince, stary na grubej tarce ze startym na grubej tarce jabłkiem obranym ze skórki o kwaszonym ogórkiem Po wymieszaniu sałatkę polać łyżeczką oleju rzepakowego i posypać posiekanym koperkiem.

- średni ziemniak pieczony w mundurku w folii posypany koperkiem

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

-  surówka z marchewki i jabłka (obrać i umyć marchewkę, zetrzeć na drobnej tarce, dodać do niej starte na tarce jabłko obrane ze skórki. Surówkę skropić sokiem z cytryny można do niej dodać łyżkę nasion słonecznika

- herbatka owocowa lub woda mineralna z sokiem z  cytryny.

Kolacja:

- sałatka z garści miksu sałat (sałata, rukola, roszponka) z kilkoma pomidorkami koktajlowymi z pokruszonym twarogiem (50 g). Posypana posiekana natką i polana sosem vinegret.

- kromka pieczywa pełnoziarnistego cienko posmarowana margaryną z garścią kiełków

- herbatka owocowa.

Dzień 2

Śniadanie:

- koktajl z połowy szklanki jogurtu naturalnego lub maślanki i połowy szklanki soku pomidorowego z łyżką natki i koperku. Zmiksować składniki, doprawić solą i pieprzem.

- 2 kromki pieczywa pełnoziarnistego cienko posmarowane margaryną z plastrem chudego twarogu z pomidorem i rzodkiewką

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

Krem z serka homogenizowanego: galaretka owocowa (1/4 opakowania), woda (1/4 szklanki, łyżka serka homogenizowanego, 2 łyżki mleka, łyżeczka żelatyny, łyżeczka cukru, białko jaja, cukier waniliowy. Galaretkę owocową rozpuścić we wrzącej wodzie. Żelatynę rozpuścić w niewielkiej ilości przegotowanej zimnej wody, potem rozprowadzić we wrzącym mleku, przestudzić i połączyć z cukrem waniliowym i serkiem homogenizowanym. Z białka ubić pianę, dodać cukier i ubijać dalej na parze. Usztywniona pianę połączyć z serkiem i wymieszać. Krem włożyć do kompotierek, przestudzić. Galaretkę owocową pokrajać w kostkę, udekorować krem- miseczka galaretki owocowej z kawałkami pomarańczy obranej z białych błonek

- szklanka herbatki owocowej.

Obiad:

- miseczka (250 ml) zupy jarzynowej ugotowanej na wywarze warzywnym obficie posypanej natką

- zrazy zawijane z warzywami: rozbić plaster chudej wołowiny (150 g). Posmarować ¼ łyżeczki musztardy, ułożyć pokrojone w słupki warzywa marchewkę, korzeń pietruszki, kwaszony ogórek, cebulkę. Zwinąć zrazy, spiąć wykałaczkami lub nitką. Podpiec na patelni teflonowej, przełożyć do bulionu warzywnego i dusić pod przykryciem aż mięso będzie miękkie. Pod koniec duszenia dodać cukinię pokrojona w kostkę i dusić, aż się rozgotuje i zagęści sos

- 2-3 łyżki kaszy gryczanej ugotowanej na sypko

- miseczka sałaty lodowej ze startą na tarce marchewką i pomidorem pokrojonym w kostkę. Skropiona łyżką oleju rzepakowego, doprawiona solą i pieprzem albo ziołami do sałatek

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- guacamole z grzankami: awokado (dojrzałe), przekroić na pół, przełożyć do miski i rozgnieść widelcem. Dodać posiekana małą czerwoną cebulę i 50 g czarnych oliwek drobno pokrojonych. Wymieszać, skropić sokiem z cytryny. Podawać z grzankami z kromki chleba razowego

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- Sałatka z granatem: 1 opakowanie miksu świeżych sałat, (50 g) chudego twarogu, 1 owoc granatu, czarny pieprz. Umyć sałatę i strzepać z niej wodę. Porwać na mniejsze części. Ser feta light pokroić w kostkę. Dodać garść fety do sałaty. Wyjąć pestki z granatu, dodać do sałatki. Całość polać sokiem z granatu oraz łyżeczką oliwy. Doprawić grubo zmielonym  pieprzem i lekko wymieszać.

- 1 pełnoziarnisty tost cienko posmarowany margaryną z sałatą

- herbatka ziołowa lub owocowa.

Dzień 3

Śniadanie:

- owsianka z orzechami i żurawiną: 30 g płatków owsianych, 2 łyżki posiekanych orzechów włoskich, łyżka miodu, łyżka żurawiny, 200 ml ¾ mleka ryżowego. Do garnka wlać wodę i płatki owsiane i gotować ok. 15 minut na małym ogniu aż płatki spęcznieją. 2-3 minuty przed końcem gotowania dodać żurawinę i orzechy. Gotową owsiankę przełożyć na talerz można posypać pokruszonymi orzechami.

- kromka pieczywa pełnoziarnistego z sałatą plastrami pomarańczy i lub pokrojonymi truskawkami

- szklanka herbatki owocowej.

II śniadanie:

- 2 kromki chleba pełnoziarnistego z pastą rybno-twarogową zrobiona z 50 chudego twarogu 2 łyżek tuńczyka z puszki w sosie własnym (50 g). Zmiksować składniki z dodatkiem 2 łyżek jogurtu. Doprawić solą i pieprzem.

- talerz warzyw do woli: sałata, kiełki, pomidorki koktajlowe, rzodkiewka, papryka

- herbatka owocowa.

Obiad:  

- 250 ml zupy ogórkowej z ziemniakiem ugotowanej na wywarze warzywnym obficie posypanej posiekaną natką.

- spaghetti z pomidorami i natką – ugotować makaron  (100 g po ugotowaniu) spaghetti al.’dente. Przełożyć na talerz. 6-7 sztuk pomidorków koktajlowych przekroić na pół. Posypać na makaron, posypać łyżką drobno startego parmezanu i 2 łyżkami posiekanej natki oraz łyżką oliwy

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- Garść suszonych owoców (morele, rodzynki, żurawina)

- szklanka jogurtu naturalnego

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- Sałatka z rukolą: 1-2 garści liści rukoli, 5-6 pomidorków koktajlowych, 2 łyżki orzechów piniowych lub włoskich, 2 łyżki oliwy z oliwek, 1 łyżka octu winnego, ¼ szklanki startego parmezanu, 1 duże awokado, sól, pieprz.

Rukolę umyć i osuszyć. Porwać na mniejsze kawałki. Pomidorki przekroić na pół, lub pokroić na ćwiartki. Awokado obrać, usunąć pestkę i pokroić w kostkę. Rukolę, pomidorki, awokado, parmezan i orzeszki piniowe włożyć do miski i wymieszać. Oliwę połączyć z octem ryżowym, doprawić sola i pieprzem do smaku. Wymieszać. Sałatkę zalać sosem. Podawać  z grzankami z pieczywa pełnoziarnistego.

- herbatka ziołowa lub owocowa.

Dzień 4

Śniadanie:

- szklanka koktajlu ziołowego z jogurtu naturalnego z dodatkiem łyżki posiekanego koperku i łyżki posiekanej natki

- 1 kromka chleba pełnoziarnistego cienko posmarowane margaryną z 2 plasterkami szynki drobiowej z sałatą i pomidorem

- szklanka herbatki owocowej.

II śniadanie:

- omlet z 2 jajek całych i dwóch białek jaja z pomidorem. Pomidor bez skórki pokroić w kostkę, wymieszać z jajkami. Doprawić solą i pieprzem. Roztrzepane jajka z pomidorem wylać na rozgrzaną patelnię i usmażyć omlet. Posypać posiekaną natką.

2 kromki chleba razowego lub pełnoziarnistego cienko posmarowanego margaryną z sałatą

- talerz warzyw do woli: sałata, kiełki, pomidorki koktajlowe, rzodkiewka, papryka

- herbatka owocowa.

Obiad:

- zupa krem z cukinii ugotowana na wywarze warzywnym. Ugotować wywar warzywny dodać pokrojoną cukinię, doprawić odrobiną soli i świeżej lub suszonej bazylii. Gotować aż warzywa będą miękkie. Zmiksować zupę, podawać z grzankami z pieczywa pełnoziarnistego

- polędwica wołowa duszona z jabłkami: 100 dag chudej wołowiny, pieprz ziołowy, sól, łyżka posiekanej natki, 2 jabłka. Opłukaną polędwicę natrzeć solą i oprószyć lekko pieprzem. Obrumienić na patelni teflonowej bez tłuszczu. Przełożyć mięso do rondla, podlać niewielką ciem do miękkości. Pod koniec duszenia dodać jabłka pokrojone w plastry i razem dusić.

- 3-4 łyżki makaronu razowego rurki, świderki

- surówka z kwaszonej kapusty z marchewką i łyżka nasion słonecznika, cebulką doprawiona pieprzem i skropiona łyżką oliwy

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- bukiet warzyw dowolnych dozwolonych z dipem pomidorowo – miętowym zrobiony z 1 pomidora, szklanki jogurtu naturalnego, połowy  łyżeczki koncentratu pomidorowego lub ketchupu, 3 łyżeczek posiekanej, świeżej mięty, 1 ząbka czosnku. Do jogurtu dodać drobno pokrojony pomidor, koncentrat, pieprz, czosnek. Część mięty wymieszać z dipem, resztą posypać  na wierzchu.

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- miseczka sałatki z kaszą jaglaną. Pół pęczka natki, 2-3 łyżki ugotowanej kaszy jaglanej, ząbek czosnku lub mała cebulka, łyżka oleju rzepakowego, sól, pieprz, sok z cytryny, 3-4 liście sałaty, 3-4 suszone pomidory pokrojone w kostkę. Wymieszać warzywa z ugotowaną kaszą jaglaną.  Doprawić, polać sosem vinegrete.

- herbatka owocowa.

Dzień 5

Śniadanie:

- smoothie marchewkowe: zmiksować 2 średnie marchewki, pomarańczę lub 2 mandarynki, sok z połowy cytryny. Dodać 2 łyżki poppingu amarantusowego.

- kromka czerstwego chleba cienko posmarowana margaryną z listkiem sałaty i kawałkiem pomarańczy.

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- sernik na zimno na szybko: zrobić galaretkę owocową według przepisu z połowa litra wrzątku. Połowę galaretki odlać do miseczki, dodać do niej owoce dozwolone jakie się ma w domu i pozostawić do zastygnięcia.. Będzie na II śniadanie na dzień następny. Drugą połowę galaretki, gdy ostygnie, wymieszać ze szklanką jogurtu naturalnego. Wsadzić do lodówki gdy masa lekko stężej, ale jeszcze nie całkiem zastygnie, przelać ją do innej miseczki. Na dno tej miseczki położyć 2-3 biszkopty. Zalać masą i poczekać aż stężeje.

- szklanka herbatki owocowej.

Obiad:

- miseczka zupy pomidorowej z 2-3 łyżkami makronu razowego ugotowana na wywarze warzywnym obficie posypana posiekana natką

- dorsz pieczony w folii (ryba świeża lub filet mrożony 150 g). Rybę umyć, oprószyć solą i pieprzem, skropić sokiem z cytryny, położyć na folii aluminiowej i obłożyć warzywami dowolne, wedle uznania. Fajnie smakuje taka ryba pieczona z sama cebulą lub z samym czosnkiem, ale tutaj warto poeksperymentować ze smakami wedle swojego uznania. Po upieczeniu posypać koperkiem i natką pietruszki

- 2 średnie ziemniaki pieczone w folii (umyć ziemniaki zawinąć w folię włożyć do piekarnika na 180 stopni i piec, aż będą miękkie

- surówka z selera korzeniowego, marchewki i jabłka. Doprawiona sokiem z cytryny, solą i skopiona olejem rzepakowym

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- garść orzechów

- szklanka jogurtu naturalnego

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- mozarella (100 g) z pomidorami. Pokroić cienko mozarellę i ułożyć na przemian ser z pomidorami. Udekorować listkami bazylii, na koniec oprószyć pieprzem, solą i polać łyżka oliwy lub oleju rzepakowego

- kromka chleba pełnoziarnistego cienko posmarowanego margaryną z sałatą i kiełkami

- herbatka owocowa.

Dzień 6

Śniadanie:

- owsianka  z rodzynkami i pomarańczami. 3-4 łyżki błyskawicznych płatków owsianych wrzucić do ¾ szklanki wrzątku, zagotować. Pod koniec gotowania dodać łyżkę rodzynek. Przełożyć do miseczki polać jogurtem naturalnym. Udekorować dowolnymi świeżymi pomarańczami

- kromka pieczywa pełnoziarnistego cienko posmarowana margaryną z sałatą i plastrami pomarańczy lub truskawek

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- twarożek ziołowy (wymieszać 50 g chudego twarogu z 4-5 łyżkami jogurtu, dodać łyżkę posiekanej natki, łyżkę posiekanego koperku, kilka listków bazylii i łyżkę posiekanego szczypiorku

- 2 kromki pełnoziarnistego pieczywa cienko posmarowanego margaryną z sałatą, papryką i pomidorkami koktajlowymi

- herbatka owocowa.

Obiad:

- miseczka zupy krem brokułowej ugotowanej na wywarze warzywnym: ugotować wywar warzywny, dodać brokuły. Doprawić solą i pieprzem. Gdy warzywa będą miękkie, zdjąć garnek z ognia i zmiksować zupę. Posypać natką, podawać z grzankami z chleba razowego

- zapiekanka ziemniaczana z cukinią (składniki na 1 porcję). Małą cukinię (200 g) przekroić na pół. Pokroić w plastry. 3 średnie ziemniaki obrać, umyć i pokroić w plastry. Nagrzać piekarnik do 200 stopni. Do naczynia żaroodpornego włożyć naprzemiennie cukinię i ziemniaki oprószyć solą i pieprzem, polać olejem rzepakowym (do smaku można warzywa posypać przyprawą do grilla, można też zamiast tego zrobić marynatę z oleju, posiekanego koperku i przyprawy do grilla wymieszaną z oliwa lub olejem. Wymieszać dokładnie składniki. Wstawić do piekarnika, piec ok. 60 minut, co jakiś czas mieszając, aż ziemniaki staną się miękkie i lekko brązowe. Zapiekankę pokawać z salatą lub rukolą. - surówka z selera startego na tarce o drobnych oczkach z jabłkiem obranym ze skórki z łyżką rodzynek z 2 łyżkami kefiru lub jogurtu.

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- sałatka z kilku pomidorków koktajlowych lub pokrojonego pomidora, kilku liści sałaty, garści rukoli lub roszponki, 2 łyżek posiekanej natki, 50 g upieczonej piersi kurczaka

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- Sałatka komosą i czarnymi oliwkami. Przepłukać komosę na durszlaku pod bieżącą zimną wodą. Odsączyć i przełożyć do niewielkiego garnka. Zalać wodą i posolić. Zagotować wodę, przykryć garnek pokrywką i gotować na małym ogniu, aż komosa wchłonie wodę i zmięknie (ok. 15-20 min). 3-4 łyżki ugotowanej komosy wymieszać z garścią rukoli lub roszponki (lub miksu sałat) kilkoma czarnymi oliwkami, kilkoma pomidorkami koktajlowymi lub zwykłym pomidorem pokrojony w kostkę i obranym ze skórki i z kwaszonym ogórkiem. Sałatkę polać sokiem z cytryny i łyżeczką oliwy z dodatkiem połowy łyżeczki musztardy. Posypać natką lub koperkiem. Zamiast komosy, można użyć nasion amarantusa

- szklanka herbatki ziołowej lub owocowej. 

Dzień 7

Śniadanie:

- szklanka koktajlu owocowego z dowolnych owoców ze szklanką jogurtu naturalnego. Zmiksować owoce z jogurtem, dodać łyżkę zarodków pszennych, łyżkę płatków owsianych błyskawicznych lub łyżkę nasion słonecznika i łyżkę pestek dyni

- kromka pieczywa cienko posmarowana margaryną z garścią kiełków i pomidorem

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- 2 kromki pieczywa pełnoziarnistego z pastą jajeczną zrobioną z ugotowanego jajka, zmiksowanego z 2 łyżkami jogurtu z dodatkiem łyżki posiekanej natki lub koperku

- talerz warzyw do woli: sałata, pomidory, rzodkiewka, papryka, kiełki

- pół grejpfruta

- herbatka owocowa.

Obiad:

- miętowa zupa z cukinii i gruszki: biały kawałek pora pokroić w talarki i zeszklić na maśle, dodać posiekany ząbek czosnku. Cukinie (2 szt.) obrać, usunąć gniazda nasienne i pokroić w kostkę. Dodać do pora i poddusić. Przełożyć do garnka i zalać litrem bulionu warzywnego. Gruszkę obrać, pokroić i wrzuć do garnka. Całość zagotować i zmiksować. Dodać gałkę muszkatołową, imbir i sok z limonki, ozdobić pomidorkami kokatjlowymi i posypać świeżą miętą.  Podawać z grzankami z chleba pełnoziarnistego

- sznycel z indyka z suszonymi pomidorami. Pierś indyka (100 g) delikatnie rozbić tłuczkiem, oprószyć solą i pieprzem. Mięso posmarować musztardą cieiutko tak na smaczek i położyć na nich 2-3 suszone pomidory.  Zwinąć mięso w rulonik. Zawinąć w folię aluminiową, piec w piekarniku w temp 180 stopni ok. 35-40 minut. Do tego można przygotować sos koperkowy (wymieszać ¼ szklanki jogurtu z i łyżką posiekanego koperku

- 2 ziemniaki ugotowane lub upieczone w mundurkach obficie posypane koperkiem

- miseczka sałaty (lodowej, masłowej, rukoli czy roszponki – te ostatnie można wypróbować) skropiona sosem vinegret

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- sałatka z rukoli: wymieszać szklankę rukoli z pokrojona mandarynką, posypać pokruszonym serem pleśniowym (np. Lazur) – plaster. Posypać łyżka nasion słonecznika uprażonych na patelni teflonowej bez tłuszczu.  

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- serek jogurtowy z suszonymi pomidorami: szklanka jogurtu gęstego typu greckiego, ząbek czosnku, świeża bazylia, szczypta suszonego oregano, pęczek szczypiorku, 3 suszonego pomidory. Wymieszać jogurt z pokrojonymi pomidorami i ziołami

- kromka chleba pełnoziarnistego cienko posmarowane margaryną z sałatą i pomidorem

- szklanka herbatki owocowej.

Przykładowy jadłospis wersja exclusive

Dzień 1

Śniadanie:

- koktajl wzmacniający: 2 duże buraki przepuścić przez sokowirówkę, garść liści szpinaku zblanszować, przelać wrzątkiem, posiekać, dodać do soku, doprawić białym pieprzem

- kromka pieczywa pełnoziarnistego cienko posmarowana margaryną z plastrem pieczonej piersi kurczaka z sałatą, pomidorami, papryką i kiełkami

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- sałatka  z truskawek i sera pleśniowego: 4 garście mieszanki różnych sałat (lodowa, roszponka, rukola, frisee), szklanka truskawek, plaster sera pleśniowego (na rokpol, lazur, roquefort). Sos: 4 łyżki oleju z pestek winogron (lub innego oleju o neutralny smaku i zapachu), 2 łyżki miodu, 2 łyżki soku z cytryny, łyżka musztardy miodowej, 4 łyżki wody mineralnej, szczypta soli, świeżo zmielony pieprz. Z umytych truskawek usunąć szypułki, następnie pokroić je na ćwiartki. Ser pokruszyć. Przygotować sos mieszając składniki. Na talerzu rozłożyć sałaty, truskawki i kawałki sera. Sałatkę polać sosem. Podawać z 2 tostami.

- herbatka owocowa.

Obiad:

- zupa pomidorowa z bazylią: nagrzać piekarnik do temperatury 180 stopni. 3-4 średnie pomidory ułożyć na blaszce i piec 20 min. Aż zmiękną. Zdjąć skórkę i dodać do  wymieszać z bulionem warzywnym. Doprowadzić do wrzenia, zmniejszyć ogień. Dodać kilka drobno posiekanych listków bazylii gotować ma małym ogniu jeszcze 5 minut. Zmiksować zupę. Podgrzać przed podaniem.

- plaster (100 g) chudego schabu pieczonego z warzywami (mięso zamarynować w marynacie zrobionej z oleju, soli, pieprzu, ziół prowansalskich i czosnku. Pozostawić na 2-3 godziny w lodówce. Włożyć do naczynia żaroodpornego obłożyć pokrojonymi w słupki warzywami marchewka, seler, cebulą pokrojoną w piórka, podlać pozostałą marynatą i odrobiną wody. Wstawić do piekarnika, piec w temp 180 stopni ok. godziny w zależności od wielkości mięsa)

- buraczek średni czerwony upieczony w łupince, stary na grubej tarce ze startym na grubej tarce jabłkiem obranym ze skórki o kwaszonym ogórkiem Po wymieszaniu sałatkę polać łyżeczką oleju rzepakowego i posypać posiekanym koperkiem.

- 2 średnie ziemniaki pieczony w mundurku w folii posypane koperkiem

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- garść migdałów

- szklanka jogurtu naturalnego z 2 łyżkami poppingu amarantusowego

- herbatka owocowa lub woda mineralna z sokiem z  cytryny.

Kolacja:

- sałatka ze szpinaku, grejpfruta i oliwek: w misce wymieszać szklankę szpinaku, 6-7 czarnych oliwek przekrojonych na pół i małą czerwoną cebulę pokrojoną w cienkie paseczki. Obrać grejpfruta i wyfiletować nad miseczką (sok będzie spływał na szpinak). Dodać do warzyw. Z soku grejpfrutowego i oliwy zrobić sos. Polać sałatkę.  

- kromka pieczywa pełnoziarnistego cienko posmarowana margaryną z plastrem chudego twarogu

- herbatka owocowa.

Dzień 2

Śniadanie:

- owsianka z orzechami i żurawiną: 30 g płatków owsianych, 2 łyżki posiekanych orzechów włoskich, łyżka miodu, łyżka żurawiny, 200 ml ¾ mleka ryżowego. Do garnka wlać wodę i płatki owsiane i gotować ok. 15 minut na małym ogniu aż płatki spęcznieją. 2-3 minuty przed końcem gotowania dodać żurawinę i orzechy. Gotową owsiankę przełożyć na talerz można posypać pokruszonymi orzechami.

- kromka pieczywa pełnoziarnistego z sałatą plastrami pomarańczy i lub pokrojonymi truskawkami

- szklanka herbatki owocowej.

II śniadanie:

- sałatka z ananasa z pieprzem: ananasa ¼ świeżego pokroić w grube plastry. Połączyć z połączyć ze szklanka rukoli i dowolnych kiełków. Skropić łyżką oliwy  i posypać tłuczonym pieprzem

- kromka pieczywa cienko posmarowana margaryną z plastrem twarogu i kilkoma truskawkami lub 2 plastrami pomarańczy

- szklanka herbatki owocowej.

Obiad:

- zupa z zielonego groszku z miętą: zmiksować 200 g rozmrożonego zielonego groszku na gładka masę. Przełożyć do garnka, dodać litr bulionu warzywnego i półtorej łyżki drobno posiekanej mięty oraz 45 g pokruszonego sera koziego. Doprowadzić do wrzenia i zmniejszyć ogień. Gotować ok 5 minut. Przełożyć zupę do miseczek, posypać pokruszonym serem kozim i posiekana natką

- zrazy zawijane z warzywami: rozbić plaster chudej wołowiny (150 g). Posmarować ¼ łyżeczki musztardy, ułożyć pokrojone w słupki warzywa marchewkę, korzeń pietruszki, kwaszony ogórek, cebulkę. Zwinąć zrazy, spiąć wykałaczkami lub nitką. Podpiec na patelni teflonowej, przełożyć do bulionu warzywnego i dusić pod przykryciem aż mięso będzie miękkie. Pod koniec duszenia dodać cukinię pokrojona w kostkę i dusić, aż się rozgotuje i zagęści sos

- 2-3 łyżki dzikiego ryżu ugotowanego na sypko

- miseczka sałaty lodowej ze startą na tarce marchewką i pomidorem pokrojonym w kostkę. Skropiona łyżką oleju rzepakowego, doprawiona solą i pieprzem albo ziołami do sałatek

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- guacamole z grzankami: awokado (dojrzałe), przekroić na pół, przełożyć do miski i rozgnieść widelcem. Dodać posiekana małą czerwoną cebulę i 50 g czarnych oliwek drobno pokrojonych. Wymieszać, skropić sokiem z cytryny. Podawać z grzankami z kromki chleba razowego

- szklanka soku wielowarzywnego.

Kolacja:

- Sałatka z granatem: 1 opakowanie miksu świeżych sałat, (50 g) chudego twarogu, 1 owoc granatu, czarny pieprz. Umyć sałatę i strzepać z niej wodę. Porwać na mniejsze części. Ser feta light pokroić w kostkę. Dodać garść fety do sałaty. Wyjąć pestki z granatu, dodać do sałatki. Całość polać sokiem z granatu oraz łyżeczką oliwy. Doprawić grubo zmielonym  pieprzem i lekko wymieszać.

- 1 pełnoziarnisty tost cienko posmarowany margaryną z sałatą

- herbatka ziołowa lub owocowa.

Dzień 3

Śniadanie:
- koktajl przyspieszający metabolizm:  2-3 łodygi selera naciowego obraz, pokroić i przełożyć do blendera. 2-3 cm korzenia imbiru obierz, pociąć w plastry, dorzuć do selera. Dolać 3/4 szklanki wody mineralnej niegazowanej i wszystko razem zmiksować. Doprawić czarnym pieprzem.

- kromka chleba pełnoziarnistego cienko posmarowana margaryną z plastrem wędzonego łososia z ogórkiem i koperkiem

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- 2 kromki chleba pełnoziarnistego cienko posmarowane margaryną z plastrem chudego twarogu, sałatą i pomidorem

- sałatka ze szparagów i granatu: zagotować wodę w dużym garnku, odkroić zdrewniałe końcówki szparagów (5-6 sztuk) i przekroić je na pół. Blanszować 3 minuty do chwili, aż zmiękną. Włożyć na chwilę do zimnej wody, by przerwać gotowanie. Ułożyć szparagi na talerzu, posypać połową szklanki pestek granatu. Na wierzch położyć łyżkę gęstego jogurtu typu greckiego. Skropić octem balsamicznym i posypać tłuszczonym pieprzem.

- herbatka owocowa.

Obiad:  

- rosół z kurczaka z imbirem: 2 małe filety z piersi kurczaka włożyć do dużego garnka, dodać półtorej łyżki świeżego startego imbiru i zalać bulionem warzywnym (1,25 l). doprowadzić do wrzenia, zmniejszyć ogień i gotować 15 min.. Wyjąć mięso, do garnka dodać 2 łyżki sosu sojowego i startą na dużej tarce marchewkę. Pokroić mięso na małe kawałeczki, włożyć do miseczek i zalaqć gorącym rosołem

- spaghetti z pomidorami i natką – ugotować makaron  (100 g po ugotowaniu) spaghetti al.’dente. Przełożyć na talerz. 6-7 sztuk pomidorków koktajlowych przekroić na pół. Posypać na makaron, posypać łyżką drobno startego parmezanu i 2 łyżkami posiekanej bazylii oraz łyżką oliwy

- sok pomidorowy.

Podwieczorek:

- Garść suszonych owoców (morele, rodzynki, żurawina)

- szklanka jogurtu naturalnego

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- Sałatka z rukolą: 1-2 garści liści rukoli, 5-6 pomidorków koktajlowych, 2 łyżki orzechów piniowych lub włoskich, 2 łyżki oliwy z oliwek, 1 łyżka octu winnego, ¼ szklanki startego parmezanu, 1 duże awokado, sól, pieprz.

Rukolę umyć i osuszyć. Porwać na mniejsze kawałki. Pomidorki przekroić na pół, lub pokroić na ćwiartki. Awokado obrać, usunąć pestkę i pokroić w kostkę. Rukolę, pomidorki, awokado, parmezan i orzeszki piniowe włożyć do miski i wymieszać. Oliwę połączyć z octem ryżowym, doprawić sola i pieprzem do smaku. Wymieszać. Sałatkę zalać sosem. Podawać  z grzankami z pieczywa pełnoziarnistego.

- herbatka ziołowa lub owocowa.

Dzień 4

Śniadanie:

- koktajl brokułowy:  połowę małego brokuła podzielić na różyczki i zblanszować. Zmiksować z połową szklanki jogurtu naturalnego, 2 łyżkami kiełków (mogą być dowolne, np. słonecznika, rzodkiewki, soczewicy). Jeśli koktajl będzie za gęsty, dolać wody mineralnej. Doprawić do smaku suszonym chili.

1 kromka chleba pełnoziarnistego cienko posmarowane margaryną z plasterkiem pieczonego schabu z sałatą i pomidorem

- szklanka herbatki owocowej.

II śniadanie:

- omlet z 2 jajek całych i dwóch białek jaja z pomidorem. Pomidor bez skórki pokroić w kostkę, wymieszać z jajkami. Doprawić solą i pieprzem. Roztrzepane jajka z pomidorem wylać na rozgrzaną patelnię i usmażyć omlet. Posypać posiekaną natką.

2 kromki chleba razowego lub pełnoziarnistego cienko posmarowanego margaryną z sałatą

- talerz warzyw do woli: sałata, kiełki, pomidorki koktajlowe, rzodkiewka, papryka

- herbatka owocowa.

Obiad:

- zupa krem z cukinii ugotowana na wywarze warzywnym. Ugotować wywar warzywny dodać pokrojoną cukinię, doprawić odrobiną soli i świeżej lub suszonej bazylii. Gotować aż warzywa będą miękkie. Zmiksować zupę, podawać z grzankami z pieczywa pełnoziarnistego.

- polędwica wołowa duszona z jabłkami: 100 dag chudej wołowiny, pieprz ziołowy, sól, łyżka posiekanej natki, 2 jabłka. Opłukaną polędwicę natrzeć solą i oprószyć lekko pieprzem. Obrumienić na patelni teflonowej bez tłuszczu. Przełożyć mięso do rondla, podlać niewielką ciem do miękkości. Pod koniec duszenia dodać jabłka pokrojone w plastry i razem dusić.

- 3-4 łyżki makaronu razowego rurki, świderki

- surówka z kwaszonej kapusty z marchewką i łyżka nasion słonecznika, cebulką doprawiona pieprzem i skropiona łyżką oliwy

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- szklanka jogurtu naturalnego z 2 łyżkami poppingu amarantusowego

- pomarańcza

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- miseczka sałatki z kaszą jaglaną. Pół pęczka natki, 2-3 łyżki ugotowanej kaszy jaglanej, ząbek czosnku lub mała cebulka, łyżka oleju rzepakowego, sól, pieprz, sok z cytryny, 3-4 liście sałaty, 3-4 suszone pomidory pokrojone w kostkę. Wymieszać warzywa z ugotowaną kaszą jaglaną.  Doprawić, polać sosem vinegrete.

- herbatka owocowa.

Dzień 5

Śniadanie:

- smoothie marchewkowe zmiksować 2 średnie marchewki, pomarańczę lub 2 mandarynki, sok z połowy cytryny. Dodać 2 łyżki poppingu amarantusowego.

- kromka czerstwego chleba cienko posmarowana margaryną z listkiem sałaty i kawałkiem pomarańczy.

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- sałatka z cykorii i sera pleśniowego: pokroić gruszki na ćwiartki i wykroić gniazda nasienne. Listki z małej cykorii i ćwiartki gruszki ułożyć na talerzu, posypać plastrem (30 g) pokruszonego sera pleśniowego. Posypać listkami kolendry

- kromka pieczywa cienko posmarowana margaryna z sałatą

- szklanka herbatki owocowej.

Obiad:

- zupa krem z kopru włoskiego: 2 pory (tylko białe części) pokroić na kawałki, 1 koper włoski cienko pokroić. Pory i koper włożyć do dużego garnka i zalać bulionem z kurczaka (700 ml

- dorsz pieczony w folii (ryba świeża lub filet mrożony 150 g). Rybę umyć, oprószyć solą i pieprzem, skropić sokiem z cytryny, położyć na folii aluminiowej i obłożyć warzywami dowolne, wedle uznania. Fajnie smakuje taka ryba pieczona z sama cebulą lub z samym czosnkiem, ale tutaj warto poeksperymentować ze smakami wedle swojego uznania. Po upieczeniu posypać koperkiem i natką pietruszki

- 3 średnie ziemniaki pieczone w folii

- surówka z selera korzeniowego, marchewki i jabłka. Doprawiona sokiem z cytryny, solą i skopiona olejem rzepakowym

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- dip z bakłażanów z grzankami z chleba razowego: nagrzać piekarnik do temp. 200 stopni. Położyć bakłażany na blaszce i nakłóć w kilku miejscach widelcem. Piec do miękkości ok. godziny. Wystudzić bakłażany, obrać ze skórki, a  miąższ pokroić na kawałki. Przełozyć na sito i odcedzić nadmiar soku. W misce rozgnieść bakłażany widelcem, dodać sok wyciśnięty z połowy cytryny, przeciśnięty przez praskę ząbek czosnku i łyżkę oliwy extra virgin. Podawać z kromką pełnoziarnistego tostu

- talerz warzyw: pomidory, ogórki, rzodkiewka

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- mozarella (100 g) z pomidorami. Pokroić cienko mozarellę i ułożyć na przemian ser z pomidorami. Udekorować listkami bazylii, na koniec oprószyć pieprzem, solą i polać łyżka oliwy lub oleju rzepakowego

- kromka chleba pełnoziarnistego cienko posmarowanego margaryną z sałatą i kiełkami

- herbatka owocowa.

Dzień 6

Śniadanie:

- owsianka z bananami i orzechami brazylijskimi: 3-4 łyżki błyskawicznych płatków owsianych wrzucić do ¾ szklanki wrzątku, gotować 5 minut, aż owsianka zrobi się gęsta.  Przełożyć do miseczki, udekorować plasterkami banana i drobno posiekanymi orzechami brazylijskimi.

- kromka pieczywa pełnoziarnistego cienko posmarowana margaryną z sałatą i plastrami pomarańczy lub truskawek

- szklanka ciepłego mleka lub jogurtu.

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- sałatka z jabłek i radicchio: Pokroić 1 jabłko w ćwiartki i usunąć gniazda nasienne. Każdą ćwiartkę przekroić na trzy części  i przełożyć do miski. Skropić octem balsamicznych. Dodać porowaną sałatą radicchio, kilka uprażonych pekanów i pokruszony chudy twaróg (50 g).

- 2 kromki pełnoziarnistego pieczywa cienko posmarowanego margaryną z sałatą, papryką i pomidorkami koktajlowymi

- herbatka owocowa.

Obiad:

- miseczka zupy krem brokułowej ugotowanej na wywarze warzywnym: ugotować wywar warzywny, dodać brokuły. Doprawić solą i pieprzem. Gdy warzywa będą miękkie, zdjąć garnek z ognia i zmiksować zupę. Posypać natką, podawać z grzankami z chleba razowego

- zapiekanka ziemniaczana z cukinią (składniki na 1 porcję). Małą cukinię (200 g) przekroić na pół. Pokroić w plastry. 3 średnie ziemniaki obrać, umyć i pokroić w plastry. Nagrzać piekarnik do 200 stopni. Do naczynia żaroodpornego włożyć naprzemiennie cukinię i ziemniaki oprószyć solą i pieprzem, polać olejem rzepakowym (do smaku można warzywa posypać przyprawą do grilla, można też zamiast tego zrobić marynatę z oleju, posiekanego koperku i przyprawy do grilla wymieszaną z oliwa lub olejem. Wymieszać dokładnie składniki. Wstawić do piekarnika, piec ok. 60 minut, co jakiś czas mieszając, aż ziemniaki staną się miękkie i lekko brązowe. Zapiekankę pokawać z salatą lub rukolą. - surówka z selera startego na tarce o drobnych oczkach z jabłkiem obranym ze skórki z łyżką rodzynek z 2 łyżkami kefiru lub jogurtu.

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- sałatka z czerwonego grejpfruta, kopru włoskiego: obrać grejpfruta także w białych błonek i podzielić na cząstki. 2 łodygi oczyścić z włókiem i pokroić w plasterki. Oczyścić mały koper włoski (pół małego) pokroić w cienkie plasterki. Wymieszać w misce składniki sałatki, posypać pokruszonymi orzechami włoskimi i łyżka natki. Polać sosem zrobionym z 2 łyżek oliwy i połowy łyżeczki octu balsamicznego.

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- Sałatka komosą i czarnymi oliwkami. Przepłukać komosę na durszlaku pod bieżącą zimną wodą. Odsączyć i przełożyć do niewielkiego garnka. Zalać wodą i posolić. Zagotować wodę, przykryjć garnek pokrywką i gotować na małym ogniu, aż komosa wchłonie wodę i zmięknie (ok. 15-20 min). 3-4 łyżki ugotowanej komosy wymieszać z garścią rukoli lub roszponki (lub miksu sałat) kilkoma czarnymi oliwkami, kilkoma pomidorkami koktajlowymi lub zwykłym pomidorem pokrojony w kostkę i obranym ze skórki i z kwaszonym ogórkiem. Sałatkę polać sokiem z cytryny i łyżeczką oliwy z dodatkiem połowy łyżeczki musztardy. Posypać natką lub koperkiem. Zamiast komosy, można użyć nasion amarantusa

- szklanka herbatki ziołowej lub owocowej. 

Dzień 7

Śniadanie:

- szklanka koktajlu z mango: zmiksować mangododać pół szklanki mleczka kokosowego, sok z połowy limonki i 4-5 łyżek jogurtu greckiego. Przelać do szklanki

- kromka pieczywa cienko posmarowana margaryną z garścią kiełków i pomidorem

- herbatka owocowa.

II śniadanie:

- 2 kromki pieczywa pełnoziarnistego z pastą jajeczną zrobiona z ugotowanego jajka, zmiksowanego z 2 łyżkami jogurtu z dodatkiem łyżki posiekanej natki lub koperku

- talerz warzyw do woli: sałata, pomidory, rzodkiewka, papryka, kiełki

- pół grejpfruta

- herbatka owocowa.

Obiad:

- miętowa zupa z cukinii i gruszki: biały kawałek pora pokroić w talarki i zeszklić na maśle, dodać posiekany ząbek czosnku. Cukinie (2 szt.) obrać, usunąć gniazda nasienne i pokroić w kostkę. Dodać do pora i poddusić. Przełożyć do garnka i zalać litrem bulionu warzywnego. Gruszkę obrać, pokroić i wrzuć do garnka. Całość zagotować i zmiksować. Dodać gałkę muszkatołową, imbir i sok z limonki, ozdobić pomidorkami kokatjlowymi i posypać świeżą miętą.  Podawać z grzankami z chleba pełnoziarnistego

- sznycel z indyka z suszonymi pomidorami. Pierś indyka (100 g) delikatnie rozbić tłuczkiem, oprószyć solą i pieprzem. Mięso posmarować musztardą cienko tak na smaczek i położyć na nich 2-3 suszone pomidory.  Zwinąć mięso w rulonik. Zawinąć w folię aluminiową, piec w piekarniku w temp 180 stopni ok. 35-40 minut. Do tego można przygotować sos koperkowy (wymieszać ¼ szklanki jogurtu z i łyżką posiekanego koperku

- 2 ziemniaki ugotowane lub upieczone w mundurkach obficie posypane koperkiem

- miseczka sałaty (lodowej, masłowej, rukoli czy roszponki skropiona sosem vinegret

- herbatka owocowa.

Podwieczorek:

- szklanka jogurtu probiotycznego z 2 łyżkami poppingu amarantusowego

- garść migdałów

- herbatka owocowa.

Kolacja:

- serek jogurtowy z suszonymi pomidorami: szklanka jogurtu gęstego typu greckiego, ząbek czosnku, świeża bazylia, szczypta suszonego oregano, pęczek szczypiorku, 3 suszonego pomidory. Wymieszać jogurt z pokrojonymi pomidorami i ziołami

- 2 kromki chleba pełnoziarnistego cienko posmarowane margaryną z sałatą i pomidorem

- szklanka herbatki owocowej.